ریکلیم چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

ریکلیم از جمله محصولات لاستیکی است که به واسطه ویژگی ها و قابلیت هایی که دارد، روز به روز به دامنه کاربرد آن در صنعت افزوده می شود. به طور کلی امروزه بازیافت مواد لاستیکی به یکی از بزرگترین چالش های بشر تبدیل شده است. این مواد زیست تخریب ناپذیر بوده و رها سازی آن ها در طبیعت سبب آلودگی هر چه بیشتر محیط می شود. با پیشرفت علم و پیدایش فناوری های نو پا و جدید، این امکان ایجاد شد که لاستیک ها و به طور کلی مواد لاستیکی تولید شده در صنایع گوناگون، به راحتی بازیافت شده و مجدد به چرخه تولید بازگردند. به این ترتیب می توان از آلودگی محیط زیست به طور قابل توجهی جلوگیری کرد. یکی از انواع محصولات تولید شده از بازیافت لاستیک ها ریکلیم یا کائوچوی احیا شده است. این محصول به سبب ویژگی هایی که دارد توانسته قابلیت های به خصوصی را به محصولات موجود در صنایع ببخشد. اما ریکلیم چه ویژگی هایی دارد؟ بازیافت لاستیک چه فایده ای را به دنبال دارد؟

بازیافت لاستیک به چه صورتی انجام می پذیرد؟

به طور کلی لاستیک از جمله مواد پلیمری است که به راحتی نابود نمی شود و یا در صورتی نابودی اثرات قابل توجهی را روی محیط پیرامون خود می گذارد. به همین دلیل بسیاری از شرکت ها از جمله شرکت های تولید کننده لاستیک خودرو و نیز محصولات لاستیکی از قبیل واشر به دنبال آن هستند که محصولات فرسوده و یا نپخته خود را بازیافت کنند. تا از این طریق ضمن به کار گیری مجدد این محصولات در چرخه تولید، بتوانند سود بیشتری را کسب نمایند. به منظور بازیافت مواد لاستیکی عموما دو رویه کلی وجود دارد یا از طریق تجهیزات و دستگاه های خرد کن، پودر لاستیک به دست آمده و در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار گیرد و یا از طریق فرآیندهای ترمومکانیکی محصولات احیا شده ای تولید می شود. یکی از انواع محصولات تولید شده از بازیافت مواد لاستیکی، کائوچوی احیا شده یا ریکلیم است. فرآیند تولید این محصول سبب شده تا خواص فوق العاده ای در آن پدیدار شود که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

ریکلیم یا کائوچوی احیا شده چیست؟

پیش از آنکه به بررسی خواص این محصول بپردازیم، بهتر است در ابتدا با ریکلیم بیشتر آشنا شویم. به طور ولی ریکلیم از طریق فرآیند پخت و عملیات های حرارتی روی لاستیک های زباله تولید می شود. زمانی که لاستیک های فرسوده تحت عملیات های حرارتی قرار می گیرند، پیوند کربن - کربن ان ها در اثر حرارت شکسته شده و از طریق دستگاه های مخصوص اشکال به خصوصی را به خود می گیرند. محصول به وجود آمده که دارای وزن مولکولی بسیار پایینی است، ریکلیم نامیده می شود.

تفاوت تولید ریکلیم و پودر لاستیک

همانطور که گفته شد، ریکلیم و پودر لاستیک از جمله محصولات پر طرفداری هستند که از فرآیند بازیافت لاستیک های فرسوده و زباله تهیه می شوند. در هر دو فرآیند پیش از شروع عملیات تولید، ضایعات اضافی و سیم های فلزی جدا از لاستیک های فرسوده جدا شده تا در روند تولید محصولات مشکلی ایجاد نکند‌.

فرآیند تولید پودر لاستیک

پس از آنکه سیم ها و قطعات فلزی لاستیک ها از بخش پلیمری آن ها جدا شد، لاستیک ها به درون دستگاه های خرد کن اولیه فرستاده می شوند‌. از آنجایی که عموما سایز مورد نظر در مرحله اول، به دست نمی آید، مواد خرد شده از طریق نوار نقاله ها به دستگاه خرد کن ثانویه فرستاده می شوند. تا پودر لاستیک مورد نظر با ابعاد و اندازه های معینی تولید گردد. به طور کلی در فرآیند تولید پودر لاستیک، ویژگی های ساختاری لاستیک به واسطه خرد شدن تغییر پیدا خواهد کرد

فرآیند تولید ریکلیم

همانطور که گفته شد در روند تولید ریکلیم از فرآیند های ترمومکانیکی استفاده می شود. به طور کلی روش های گوناگونی برای تولید ریکلیم وجود که از مهمترین آن ها فرآیند حرارت دهی است. در روش های حرارتی می توان واکنش های شیمیایی را که منجر به ایجاد اختلال در مرز های شیمیایی و فیزیکی زنجیره های پلیمری می شود را توسط پارامترهای اکسترودر کنترل نمود. به طور کلی کنترل نیروی برشی و فشاری ایجاد شده توسط دستگاه اکسترودر و نیز کنترل دمای فرآیند می تواند تا حد قابل توجهی فرآیند تولید ریکلیم را کنترل نماید.

به منظور تولید ریکلیم ابتدا ضایعات موجود از لاستیک جدا شده و لاستیک حاصل به قطعات کوچکتری خرد می شود. سپس وارد دو اکسترود شده و تحت عملیات حرارتی و مکانیکی قرار می گیرد. پس از آنکه لاستیک مورد نظر تحت عملیات حرارتی مکانیکی قرار گرفت، توسط پیچ های انتقال به دستگاه ورز دهنده ارسال می شود تا به این ترتیب خواص لاستیک تقویت گردد. پس از پایان این عملیات ورز دادن، لاستیک های به بخش برش و یا پودر ارسال شده و محصول نهایی تولید می شود. به طور کلی در فرآیند خرد کردن ساختار مولکول های لاستیک تغییر پیدا می کند اما در طی فرآیند تولید ریکلیم مولکول های لاستیک خواص خود را حفظ کرده و احیا می شوند.

مزایای استفاده از ریکلیم یا کائوچوی احیا شده

همانطور که گفته شد، ریکلیم از جمله محصولاتی است که به سبب ویژگی ها و قابلیت هایی که دارد، کاربرد بسیار زیادی پیدا کرده است. اما استفاده از این محصول که از طریق بازیافت لاستیک فرسوده تولید می شود در چیست؟

کمبود کائوچوی طبیعی

همانطور که می دانید کائوچوی ماده اصلی به کار گرفته شده در لاستیک ها است. اما این محصول طبیعی به صورت محدود در طبیعت وجود دارد و در صورتی که از فرآیند بازیافت لاستیک استفاده نگردد، در طبیعت با کمبود این ماده مواجه خواهیم شد. در فرآیند تولید ریکلیم، کائوچو موجود در لاستیک احیا شده و همان خواص کائوچوی طبیعی را پیدا می کند. به این ترتیب می توان از آن در فرآیند تولید لاستیک های جدید و نو استفاده کرد و مشکل کمبود کائوچوی طبیعی را برطرف نمود.

کاهش قیمت

از دیگر مزایای استفاده از ریکلیم می توان به کاهش هزینه ها اشاره کرد. همانطور که گفته شد، کائوچو ماده اصلی تشکیل دهنده مواد لاستیکی است. این ماده از لحاظ قیمتی، ارزش بسیار زیادی داشته و استفاده از آن موجب افزایش هزینه ها می شود. اما استفاده از کائوچوی احیا شده سبب می شود تا با هزینه کمتر لاستیکی با همان کیفیت اصلی تولید گردد.

برطرف شدن مشکلات محیط زیستی

همانطور که گفته شد، مسئله بازیافت لاستیک از جمله چالش های پیش روی بشر است. استفاده از ریکلیم در مواد لاستیکی جدید و نو سبب می شود تا ضمن کاهش لاستیک های فرسوده موجود در طبیعت از کائوچو به میزان کمتری استفاده گردد.

افزایش سرعت اختلاط آمیزه

از جمله مهمترین مزایای استفاده از کائوچوی احیا شده در مواد لاستیکی جدید، می توان به افزایش سرعت اختلاط آمیزه اشاره کرد. به این ترتیب فرآیند تولید مواد لاستیکی بهبود پیدا کرده و مواد لاستیکی مورد نظر با سرعت بیشتری تولید می شوند.

کاهش دمای فرآیند

از دیگر مزایای استفاده از ریکلیم می توان به کاهش دمای فرآیند تولید مواد لاستیکی اشاره کرد. از آنجایی که این مواد یک مرحله تحت عملیات حرارتی قرار گرفته اند، استفاده از آن ها در فرآیند تولید محصولات جدید، سبب می شود تا دمای فرآیند تولید به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند. به این ترتیب هزینه های ناشی از افزایش دما کاهش پیدا می کند.

افزایش سرعت پخت

از دیگر فواید استفاده از ریکلیم در فرآیند تولید محصولات لاستیکی می توان به افزایش سرعت پخت اشاره کرد. به طور کلی استفاده از این مواد سبب می شود تا فرآیند پخت و شکل گیری محصولات با سرعت بیشتری انجام بپذیرد. به این ترتیب استفاده از کائوچوی احیا شده سبب می شود تا راندمان و بازدهی تولید افزایش پیدا کند.

افزایش کیفیت محصولات لاستیکی

علاوه بر موارد ذکر شده، استفاده از ریکلیم در مواد لاستیکی سبب می شود چسبندگی مواد لاستیکی به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند. از طرفی زمان بندی تولید محصولات بهبود پیدا کرده و مقاومت آن ها در برابر شرایط محیطی از قبیل دمای محیط کاری، رطوبت موجود در محیط، اشعه ماورای بنفش خورشید و بسیاری از عوامل دیگر محافظت می کند. به این ترتیب می توان گفت که استفاده از کائوچوی احیا شده سبب می شود تا کیفیت محصولات پلاستیکی به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.

کاربرد کائوچوی احیا شده در صنایع گوناگون

همانطور که گفته شد، ریکلیم دارای ویژگی ها و قابلیت های بسیار متعددی است و استفاده از آن در محصولات لاستیکی سبب تقویت خواص آن ها نیز می شود. به همین دلیل روز به روز دامنه کاربرد این ماده افزایش پیدا می کند. همانطور که گفته شد، در فرآیند تولید ریکلیم، کائوچو احیا شده و همان خواص کائوچوی طبیعی را پیدا می کند. به همین دلیل می توان گفت که عمده کاربرد کائوچوی احیا شده در صنایع لاستیک سازی و تایر سازی است. از دیگر کاربرد های کائوچوی اصلاح شده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنایع تولید سیم ها و کابل های برقی به منظور تولید روکش کابل
• صنایع تولید نوار نقاله
• صنایع تولید انواع عایق پشت بام
• صنایع تولید لوازم جانبی خودرو ها از جمله کف پوش های لاستیکی خودرو
• تولید آسفالت
• کف پوش سالن های ورزشی
• و...